-
1 альфа нурлар
физ. а́льфа-лучи́ -
2 гамма нурлар
физ. га́мма-лучи́ -
3 дельта нурлар
физ. де́льта-лучи́ -
4 икс-нурлар
икс-лучи́, рентге́новские лучи́ -
5 инфракызыл нурлар
физ. инфракра́сные лучи́ -
6 төсле нурлар
физ. цветны́е лучи́ -
7 үзәк нурлар
физ. центра́льные лучи́ -
8 альфа
-
9 бәйләм
1. сущ.1) вяза́нка; свя́зкаутын бәйләме — свя́зка дров
салам бәйләме — вяза́нка соло́мы
2) свя́зкаачкычлар бәйләме — свя́зка ключе́й
бер бәйләм китап — свя́зка книг
3) пук, пучо́кнурлар бәйләме — пучо́к луче́й
бер бәйләм дару үләннәре — пучо́к лека́рственных трав
4) вяза́ние || вяза́льный2. прил.бәйләм энәсе — вяза́льная игла́
вя́заныйбәйләм бүрек — вя́заная ша́пка
бәйләм күлмәк — вя́заное пла́тье
-
10 гамма
сущ.; в разн. знач.га́ммамажорлы га́мма — мажо́рная га́мма
бер үк га́мманы кабатлау — повторя́ть одну́ и ту же га́мму
буяулар га́ммасы — га́мма кра́сок
-
11 дельта
-
12 икс
сущ.1) икс (буква в латин. алфавите)2) мат. икс (неизвестная величина, обозначаемая буквой x)мәсьәләне икс һәм игреклар ярдәмендә чишү — реше́ние зада́чи при по́мощи и́ксов и и́греков
• -
13 инфракызыл
-
14 коендырылу
страд. от коендыру1) быть вы́купанным, иску́панным2) ока́тываться, ока́чиваться3) прям.; перен. облива́ться, обдава́ться, залива́тьсятәрәзәләр яңгыр белән коендырылган — о́кна за́литы дождём
бүлмә якты нурлар белән коендырыла — ко́мната облива́ется све́тлыми луча́ми
-
15 космик
прил.1) косми́ческийко́смик очыш — косми́ческий полёт; полёт в ко́смос
ко́смик корабль — косми́ческий кора́бль
2) перен. косми́ческий, гига́нтский, грандио́зныйко́смик адымнар белән — косми́ческими шага́ми
ко́смик тизлек — косми́ческая ско́рость
ко́смик биология — косми́ческая биоло́гия
ко́смик нурлар — косми́ческие лучи́
ко́смик радиация — косми́ческая радиа́ция
ко́смик тузан — косми́ческая пыль
ко́смик җисемнәр — косми́ческие тела́
-
16 көлтә
сущ.1) сноп || снопо́выйкөлтә бәйләү — вяза́ть снопы́
арыш көлтәсе — ржано́й сноп
көлтә икмәге — снопо́вый хлеб
көлтә өю — скла́дывать (скирдова́ть) снопы́
2) свя́зка, пучо́к, буке́тсалам көлтәләре — свя́зка соло́мы
чәчәк көлтәсе — пучо́к (буке́т) цвето́в
3) перен. сноп, пучо́кнурлар көлтәсе — пучо́к луче́й
яктылык көлтәсе — пучо́к све́та
ут (ялкын) көлтәсе — сноп огня́ (пла́мени)
•- көлтә бавы
- көлтә бәйләгеч
- көлтә бәйләүче
- көлтә биргеч
- көлтә ташучы••көлтә койрык — лиси́ца
көлтә шикелле — как подко́шенный сноп (падать, свалиться)
-
17 кучкыллы
прил.1) с тёмным, тёмно-кра́сным отли́вомкучкыллы нурлар — лучи́ с тёмно-кра́сным отли́вом ( вечером)
2) смуглова́тый; загоре́лый ( о лице)кучкыллы йөз — смуглова́тое лицо́
-
18 күренмәс
прил.неви́димый, незаме́тный, неприме́тный; недосту́пный зре́ниюкүренмәс кеше — челове́к-невиди́мка
күренмәс нурлар — неви́димые лучи́
күренмәс җөй — неви́димый шов
-
19 нур
сущ.1) луч, свет, сия́ниекояш нуры — луч со́лнца
айның зәгыйфь нуры — сла́бое сия́ние луны́
2) мн. лучи́рентген нурлары — рентге́новы лучи́
катод нурлары — като́дные лучи́
радий нурлары — лучи́ ра́дия
3) перен. луч, сия́ние, блеск (глаз)•- нур рәвешендәге
- нур сибелү
- нур сибү
- нур чәчү
- нур сынышы
- нур уйнау
- нур чыгару••нур өстенә нур булу — (погов.) ка́шу ма́слом не испо́ртишь (букв. к све́ту добавля́ется свет)
нур сибеп торган — лучеза́рный
нурга күмелү — озаря́ться/озари́ться луча́ми
нурлар боҗрасы — орео́л, светово́е кольцо́
-
20 оптика
сущ.1) о́птика (раздел физики, изучающий свойства света) || опти́ческийо́птика законнары — зако́ны о́птики
геометрик о́птика — геометри́ческая о́птика
нурлар о́птикасы — лучева́я о́птика
о́птика институты — опти́ческий институ́т
2) собир. о́птика (приборы и инструменты, действие которых основано на законах отражения и преломления света) || опти́ческийо́птика бүлеге — отде́л о́птики; опти́ческий отде́л
о́птика җиһазлары — опти́ческие прибо́ры
- 1
- 2
См. также в других словарях:
инфракызыл нурлар — Спектрның күзгә күренә торган кызыл очыннан башлап сузылган, күзгә күренмәс нурлар … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
икс-нурлар — иск. Рентген нурларының элекке атамасы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ультрамиләүшә нурлар — Спектрның гади күзгә күренми торган нурлары … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
гамма — I. 1. Октаваларда эзлекле күтәрелә яки төшә барган тавыш рәтләренең тоны 2. күч. Бер береннән артык аерылып тормаган күренешләрнең эзлекле урнашуы. II. ГАММА – Грек алфавитының өченче хәрефе. ГАММА НУРЛАР – Нейтроннар агымыннан торган радиоактив… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
рентген — НУРЛАР – Үтә күренмәс әйберләр аша үтеп керә алырлык кыска электромагнитик дулкыннардан гыйб. күзгә күренми торган нурлар … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
Гашам Наджафзаде — Дата рождения: 1 апреля 1959(1959 04 01) (53 года) Место рождения: село Алигулуар,Имишлинского района, Азербайджанская ССР Гражданство … Википедия
альфа — Грек алфавитының беренче хәрефе. күч. Нәр. б. нигезе, башлангычы. АЛЬФА НУРЛАР – Уңай корылмалы радиоактив кисәкчекләр агынтысы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ап-ачык — рәв. 1. Тулысынча ачык 2. Бик ачык рәвештә, анык 3. Бөтен тулылыгы белән, ачыктан ачык. күч. Яшермичә, турыдан туры 4. хәб. Билгеле булу, шиксезлек тур.) үләчәгең ап ачык 5. с. Бик якты ап ачык нурлар чәчеп … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
дельта — I. Елга тамагында утырмалардан барлыкка килгән һәм күп санлы су тармаклары белән ергаланып беткән урын; елганың күп тармаклы тамагы. II. ДЕЛЬТА – Грек алфавитындагы дүртенче хәреф. ДЕЛЬТА НУРЛАР – Корылган атом кисәкчекләре матдә аша үткәндә… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җемиеп — рәв. Ягымлы һәм тыйнак кына, үз итеп елмаю тур. җемиеп кенә көлеп нурлар чәчеп җем җем көлделәр. ҖЕМ ҖЕМ ЕЛАУ – Күз яшьләрен сыгып сыгып елау … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җете — I. с. 1. Яхшы күрә торган, үткен күзләрем ул хәтле җете түгел. рәв. Яхшы, ачык итеп (күрү, ишетү тур.) җете күрү. рәв. Аңлы, аек рәвештә, зур игътибар белән, сизгер (карау, күзәтү тур.) тирә юньгә җетерәк карыйк 2. күч. Үткен, көчле җете нурлар.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге